Φοκάτσια. Tο αφράτο και απαλό ιταλικό λαδόψωμο είναι ένα επίπεδο και αλμυρό ζυμωτό ψωμί στο φούρνο, που απλώς χρειάζεται βότανα, ελαιόλαδο και αλάτι. Τρώγεται σκέτο ή χρησιμοποιείται ως βάση για ποικιλία επικαλύψεων όπως δενδρολίβανο, τοματίνια , σκόρδο, φασκόμηλο ή όποιο άλλο υλικό αγαπάς.
Θυμίζει σε στυλ και υφή την πίτσα και σε ορισμένα μέρη ονομάζεται pizza bianca, δηλαδή λευκή πίτσα. Η διαφορά είναι ότι η πίτσα είναι πιο λεπτή και ψήνεται αμέσως, χωρίς να φουσκώσει η μαγιά το ζυμάρι δηλαδή.
Η επίσημη παραδοχή για την προέλευσή της που δεν είναι άλλη από τη Γένοβα της Ιταλίας. Παραδοσιακά, η αυθεντική Foccacia φτιάχτηκε στη Γένοβα της ιταλικής περιφέρειας της Λιγουρίας, στα βόρεια της χώρας. Εκεί, οι ντόπιοι την αποκαλούν «φουγκάσσα» και η original εκδοχή της απαιτεί γαρνίρισμα αποκλειστικά με χοντρό αλάτι.
Η Φοκάτσια, είναι ίσως το πιο διάσημο είδος ψωμιού στην Ιταλία. Έχει πάχος μεγαλύτερο από 1,5εκ. Θα έλεγα ότι μοιάζει πολύ με τη δική μας Λαγάνα (για τη συνταγή χωρίς γλουτένη, δες εδώ). Μπορεί να σερβιριστεί ως συνοδευτικό ή ως ψωμί σάντουιτς και μπορεί να έχει σχήμα στρογγυλό, ορθογώνιο ή τετράγωνο.
Οι ονομασίες και οι παραλλαγές της φοκάτσια συναγωνίζονται σε αριθμό τα αξιοθέατα της Ιταλίας. Στη Ρώμη, η φοκάτσια λέγεται Λευκή Πίτσα (Pizza Bianca) και είναι ελαφρώς πιο φουσκωτή για να μπορούν να την κόψουν στη μέση για να φτιάξουν σάντουιτς με μορταδέλα, προσούτο και άλλα τοπικά υλικά. Στην Τοσκάνη, λέγετε schiacciata, ciaccia o schiaccia που σημαίνουν «πεπιεσμένο». Στο Μπάρι στη νότια Ιταλία είναι η Focaccia Barese και είναι η δεύτερη σε δημοτικότητα μετά τη Φοκάτσια Τζενοβέσε. Το χαρακτηριστικό της είναι ότι φτιάχνεται με την προσθήκη πατάτας στη ζύμη και γίνεται εξαιρετικά αφράτη και απαλή. Επίσης λόγο της αφθονίας σε ντομάτες και μαύρες ελιές που υπάρχουν εκεί στην περιοχή της Απουλίας, η φοκάτσια αυτή περιλαμβάνει και αυτά τα υλικά. H schiacciata Catanese, είναι γεμιστή φοκάτσια με το φρέσκο πρόβειο τυρί της νότιας Ιταλίας, το tuma και αντσούγιες. Στην πραγματικότητα υπάρχουν πάρα πολλές παραλλαγές της φοκάτσιας στην Ιταλία.
Η φοκάτσια δεν έγινε τυχαία περιζήτητη, γιατί τελικά είναι ένα από τα πιο νόστιμα ψωμιά που μπορείς να παρασκευάσεις χωρίς ιδιαίτερα υλικά ή εξεζητημένο εξοπλισμό. Το πιο αντιπροσωπευτικό χαρακτηριστικό του είναι η ελαφρώς τραγανή του κρούστα σε συνδυασμό με την αφράτη και μαστιχωτή ψίχα του. Αυτό το χαρακτηριστικό το πέτυχα με το ιταλικό αλεύρι χωρίς γλουτένη Fioreglut της Caputo.
Αλλά και με άλλα αλεύρια που το έχω κάνει έχει γίνει ανάρπαστο από την οικογένειά μου. Αρκετές είναι οι φορές που το έχω κάνει με ότι αλεύρι μου είχε περισσέψει στο ντουλάπι, όπως: – αλεύρι από ρύζι της Free, – αλεύρι Mix B, Bread της Schär, – αλεύρι Mix it Farina της Schär, – Νισεστέ του Akis, – Fioreglut της Caputo.
Η pizza bianca, η φοκάτσια της Ρώμης που έχει ιδαίτερα αφράτο και φουσκωτό ζυμάρι τους, οφείλεται στην αυξημένη περιεκτικότητα του υγρού στην συνταγή της ζύμης, κάτι που ευνοεί πολύ και τα δικά μας αλεύρια χωρίς γλουτένη. Η σόδα βοηθάει πάρα πολύ στο να φουσκώσει το ζυμάρι και όπως θα έχετε καταλάβει έχει γίνει πλέον το βασικό μου συστατικό για ζύμες. Προσοχή όχι ανθρακούχο νερό αλλά σόδα να γράφει η συσκευασία που θα πάρετε.
Συμβουλή: Ελέγξτε τα υλικά που έχετε χρησιμοποιήσει στη συνταγή ή σημειώστε τα υλικά που έχετε και προσθέστε τα υπόλοιπα στη λίστα αγορών σας για να τα αγοράσετε. - Προσοχή: Όλα τα υλικά που χρησιμοποιείται πρέπει να είναι ελεγμένα χωρίς γλουτένη και χωρίς ίχνη αυτής.
Συντομογραφιές: γρ.=γραμμάρια • φλ.=φλυτζάνι=250 ml • κ.γλ.= κουταλάκι γλυκού=5 ml • κ.σ.= κουταλιά σουπας=3 κ.γλ.=15 ml • ml= χιλιοστόλιτρο = (1 λίτρο=1000ml)
Ανακατεύουμε τη μαγιά με τη ζάχαρη και το χλιαρό νερό και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος για 1 ώρα έτσι ώστε να ενεργοποιηθεί η μαγιά.
Μόλις είναι έτοιμη η μαγιά, προσθέτουμε το ελαιόλαδο και τη σόδα.
Κοσκινίζουμε το αλεύρι, προσθέτουμε το αλάτι και το μίγμα μαγιάς. Ανακατεύουμε με αυγοδάρτη καλά ώστε να γίνει η ζύμη, που αναλόγως το αλεύρι που θα χρησιμοποιήσουμε, θα γίνει ή ρευστή ζύμη ή ζυμαράκι μαλακό που κολλάει στα χέρια και γι’ αυτό θα λαδώσουμε τα χέρια μας ώστε να μπορέσουμε να την ξεκολλήσουμε από το μπολ και να τη μορφοποιήσουμε για να τη βάλουμε στη φόρμα μας.
Σε ένα μεγάλο ταψί περίπου 35Χ40cm απλώνουμε μια λαδόκολλα και σκορπίζουμε την πολέντα και το ελαιόλαδο στην επιφάνειά του.
Αδειάζουμε το ζυμαράκι μας στο ταψί. Και όπως προανέφερα, αναλόγως το αλεύρι που θα χρησιμοποιήσουμε, θα γίνει ή ρευστή ζύμη ή ζυμαράκι μαλακό που κολλάει στα χέρια. Αν είναι σχετικά ρευστή η ζύμη, τότε με τη βοήθεια μιας σπάτουλας θα την απλώσουμε σε όλο το ταψί. Βοηθάει να λαδώσουμε λίγο τη σπάτουλα για να μη κολλάει η ζύμη. Αν είναι σα ζυμαράκι θα την απλώσουμε με τα χέρια μας τα οποία θα λαδώσουμε για να μας βοηθήσει ώστε να μη κολλάει στα χέρια μας.
Διακοσμούμε από πάνω με ότι θέλουμε. Το πιο σύνηθες είναι μυρωδικά όπως δεντρολίβανο, ρίγανη, βασιλικό κ.α., αλάτι και ελαιόλαδο. Εμένα μου αρέσει να βάζω και τοματίνια και ελιές πράσινες ή μαύρες σε ροδέλες και φρέσκια ρίγανη που έχω πάντα στο μπαλκόνι μου. Ο γιος μου το θέλει μόνο με ρίγανη και αλάτι, ενώ ο σύζυγός μου είναι υπέρ της πράσινης πιπεριάς. Μπορείτε να βάλετε ακόμη τυρί φέτα ή κασέρι ή μπλε τυρί.
Αφήνουμε την ζύμη να φουσκώσει σε ζεστό μέρος για 1 ώρα. Εγώ είχα προθερμάνει το φούρνο στους 50°C και όταν έβαλα τη ζύμη να φουσκώσει τον έσβησα.
Μόλις φουσκώσει, προαιρετικά ρίχνουμε λίγο ελαιόλαδο ακόμη για να έχει καλύτερο χρωμα.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200°C για περίπου 40 λεπτά.
Υλικά
Οδηγίες
Ανακατεύουμε τη μαγιά με τη ζάχαρη και το χλιαρό νερό και το αφήνουμε σε ζεστό μέρος για 1 ώρα έτσι ώστε να ενεργοποιηθεί η μαγιά.
Μόλις είναι έτοιμη η μαγιά, προσθέτουμε το ελαιόλαδο και τη σόδα.
Κοσκινίζουμε το αλεύρι, προσθέτουμε το αλάτι και το μίγμα μαγιάς. Ανακατεύουμε με αυγοδάρτη καλά ώστε να γίνει η ζύμη, που αναλόγως το αλεύρι που θα χρησιμοποιήσουμε, θα γίνει ή ρευστή ζύμη ή ζυμαράκι μαλακό που κολλάει στα χέρια και γι’ αυτό θα λαδώσουμε τα χέρια μας ώστε να μπορέσουμε να την ξεκολλήσουμε από το μπολ και να τη μορφοποιήσουμε για να τη βάλουμε στη φόρμα μας.
Σε ένα μεγάλο ταψί περίπου 35Χ40cm απλώνουμε μια λαδόκολλα και σκορπίζουμε την πολέντα και το ελαιόλαδο στην επιφάνειά του.
Αδειάζουμε το ζυμαράκι μας στο ταψί. Και όπως προανέφερα, αναλόγως το αλεύρι που θα χρησιμοποιήσουμε, θα γίνει ή ρευστή ζύμη ή ζυμαράκι μαλακό που κολλάει στα χέρια. Αν είναι σχετικά ρευστή η ζύμη, τότε με τη βοήθεια μιας σπάτουλας θα την απλώσουμε σε όλο το ταψί. Βοηθάει να λαδώσουμε λίγο τη σπάτουλα για να μη κολλάει η ζύμη. Αν είναι σα ζυμαράκι θα την απλώσουμε με τα χέρια μας τα οποία θα λαδώσουμε για να μας βοηθήσει ώστε να μη κολλάει στα χέρια μας.
Διακοσμούμε από πάνω με ότι θέλουμε. Το πιο σύνηθες είναι μυρωδικά όπως δεντρολίβανο, ρίγανη, βασιλικό κ.α., αλάτι και ελαιόλαδο. Εμένα μου αρέσει να βάζω και τοματίνια και ελιές πράσινες ή μαύρες σε ροδέλες και φρέσκια ρίγανη που έχω πάντα στο μπαλκόνι μου. Ο γιος μου το θέλει μόνο με ρίγανη και αλάτι, ενώ ο σύζυγός μου είναι υπέρ της πράσινης πιπεριάς. Μπορείτε να βάλετε ακόμη τυρί φέτα ή κασέρι ή μπλε τυρί.
Αφήνουμε την ζύμη να φουσκώσει σε ζεστό μέρος για 1 ώρα. Εγώ είχα προθερμάνει το φούρνο στους 50°C και όταν έβαλα τη ζύμη να φουσκώσει τον έσβησα.
Μόλις φουσκώσει, προαιρετικά ρίχνουμε λίγο ελαιόλαδο ακόμη για να έχει καλύτερο χρωμα.
Ψήνουμε σε προθερμασμένο φούρνο στους 200°C για περίπου 40 λεπτά.
- Το έχω δοκιμάσει με διάφορα άλευρα και πάντα πετυχαίνει. Συγκεκριμένα αυτή η φοκάτσια στη φωτογραφία έγινε με ότι αλεύρι μου είχε περισσέψει: – αλεύρι από ρύζι της Free, – αλεύρι Mix B, Bread της Schär, – αλεύρι Mix it Farina της Schär, – Νισεστέ του Akis, – Fioreglut της Caputo.
- Θέλει λίγη προσοχή στο νερό που θα ανακατέψετε με τη μαγιά. Θα πρέπει να είναι χλιαρό γύρω στους 38οC. Αν είναι πιο κρύο απλώς θα αργήσει να ενεργοποιηθεί η μαγιά, οπότε θα περιμένουμε παραπάνω ώρα. Αν είναι όμως πιο καυτό, θα κάψουμε τη μαγιά και δε θα ενεργοποιηθεί. Γνώμη μου, καλύτερα πιο κρύο νερό και ας περιμένουμε περισσότερο για να ενεργοποιηθεί η μαγιά.
- Ένα ακόμα κόλπο μου για τη μαγιά που κάνω τελευταία, είναι να τη βάζω σε ένα μπολ από συσκευασία γιαούρτι του κιλού και να την αφήνω πάνω στο καλοριφέρ που είναι αναμμένο αυτόν τον καιρό. Προσοχή θέλει βαθύ μπολ για να μην φουσκώσει πολύ και αρχίσει και χύνεται από έξω.
- Αναλόγως το αλεύρι που θα χρησιμοποιήσουμε η ζύμη θα γίνει ή ή ρευστή ή ζυμαράκι μαλακό που κολλάει στα χέρια. Αυτό το ζυμαράκι θα μπορέσουμε εύκολα να το ξεκολλήσουμε από τα τοιχώματα και να το πλάσουμε έτσι ώστε να το βάλουμε στη φόρμα μας, αν λαδώσουμε τα χέρια μας.
Καλή επιτυχία και καλή σας όρεξη!!!
Έκανες αυτή τη συνταγή;
Για να μη χάσω καμία δημιουργία σου, βγάλε μια φωτογραφία & ανέβασέ τη στo Instagram κάνοντάς με tag @vivoglutenfreecom για να τη θαυμάσω και εγώ!
What a better way to make easier your days, by keeping all recipes you like, organised. SHOP NOW
21